Nessun Dorma

 Nessun dorma (z wł. Niech nikt nie śpi) – tenorowa aria Kalafa z początku trzeciego (ostatniego) aktu opery Turandot Giacomo Pucciniego. Jest to jedna z najsłynniejszych arii operowych w dziejach. Utwór został też wykonany przez Luciano Pavarottiego podczas otwarcia igrzysk olimpijskich w Turynie 10 lutego 2006 i był ostatnim jego publicznym wystąpieniem

Tekst arii

Oryginalne włoskie libretto

Tłumaczenie na język polski

Calaf: Nessun dorma! Nessun dorma! Tu pure, o Principessa, nella tua fredda stanza guardi le stelle che tremano d'amore e di speranza. Ma il mio mistero è chiuso in me, il nome mio nessun saprà! No, no, sulla tua bocca lo dirò, quando la luce splenderà. Ed il mio bacio scioglierà il silenzio che ti fa mia. Le donne: Il nome suo nessun saprà. E noi dovrem, ahimè, morir, morir! Calaf: Dilegua, o notte! Tramontate, stelle! All'alba vincerò! Vincerò!

Kalaf: Niechaj nikt nie śpi! Niechaj nikt nie śpi! Ty też, o, Księżniczko, w swej zimnej izbie patrzysz na gwiazdy, które drżą z miłości i nadziei. Lecz moja tajemnica jest zamknięta we mnie, nikt nie pozna mojego imienia! Nie, nie, na twoje usta ją złożę, gdy światło zaświeci. A mój pocałunek roztopi ciszę, która czyni cię moją. Chór: Nikt nie pozna jego imienia. A my, niestety, będziemy musieli umrzeć, umrzeć! Kalaf: Rozprosz się, o, nocy! Zajdźcie, gwiazdy! O świcie zwyciężę! Zwyciężę!

Kontekst i analiza

W akcie poprzedzającym arię "Nessun Dorma", Calaf, odgadł trzy zagadki zadawane wszystkim kandydatom do ręki księżniczki Turandot. Jednakże, księżniczka odrzuca myśl wyjścia za niego. Calaf, daje jej możliwość rewanżu, i zadaje jej zagadkę, która polega na odgadnięciu jego imienia przed wschodem słońca (kiedy Calaf klęka przed księżniczką, rozpoczyna się motyw muzyczny "Nessum dorma"). Jeśli odgadnie jego imię, będzie mogła odrzucić zaręczyny, ale jeśli nie, będzie musiała go poślubić. Oziębła i brutalna księżniczka zapowiada, że nikt z jej poddanych nie może spać tej nocy dopóki imię kochanka nie będzie odkryte. Jeśli im się to nie uda, zostaną zamordowani.
Akt III rozpoczyna się w nocy. Calaf jest sam w ogrodzie oświetlonym światłem księżyca. W oddali słychać służbę księżniczki powtarzającą jej rozkaz. Aria Calafa rozpoczyna się echem ich płaczu i rozmyśleń o księżniczce Turandot:

"Nessun dorma! Nessun dorma! Tu pure, o Principessa, nella tua fredda stanza, guardi le stelle che tremano d'amore, e di speranza!"

(Polskie tłumaczenie: "Niechaj nikt nie śpi! Niechaj nikt nie śpi! Ty też, o, Księżniczko, w swej zimnej izbie patrzysz na gwiazdy, które drżą z miłości i nadziei.")

"Ma il mio mistero è chiuso in me; il nome mio nessun saprà! No, No! Sulla tua bocca lo dirò quando la luce splenderà!"

("Lecz moja tajemnica jest zamknięta we mnie, nikt nie pozna mojego imienia! Nie, nie, na twoje usta ją złożę, gdy światło zaświeci.")

"Ed il mio bacio scioglierà il silenzio che ti fa mia!"

( A mój pocałunek roztopi ciszę, która czyni cię moją!")

Zaraz przed charakterystycznym zakończeniem arii, z dala słychać chór kobiet:

"Il nome suo nessun saprà, E noi dovrem, ahimè, morir, morir!"

(" Nikt nie pozna jego imienia. A my, niestety, będziemy musieli umrzeć, umrzeć!")

Calaf, pewny swojego zwycięstwa, śpiewa:

"Dilegua, o notte! Tramontate, stelle! Tramontate, stelle! All'alba vincerò! Vincerò! Vincerò!"

("Rozprosz się, o, nocy! Zajdźcie, gwiazdy! O świcie zwyciężę! Zwyciężę! Zwyciężę! Zwyciężę! "